Guha Tujôh

Guha Tujôh nakeuh saboh guha nyang na di Acèh, neuduëk guha nyan kira-kira na 28 km dari banda Sigli, na di Gampông Cot Laweuëng, Kecamatan Muara Tiga, Kabupatèn Pidië. Guha nyoe na bak teureubéh bukét bak gaki rot timu Gunong Seulawah. Geukheun guha tujôh meukareuna guha nyan na tujôh boh pintô (ruhung guha), ngon bak tiep-tiep guha nyan hana soe tu'oh lom padum na jeu'ôh u dalam guha. Pintô tamong lam guha na diameter 0,6 m ngon luwahjih na 15 m. Lagèe bangeun curak guha kareuëng di wilayah la'èn, bak tiep-tiep ruweueng lam guha nyan jeuet ta kalon na batèe kareuëng nyang meugantung lagèe kristal (stalaktit). Bak aleuë guha meucula-cula batèe kareuëng (stalagmit) nyang 'oh takalon lagèe curak hidang bu leukat nyang biasa geupeuna bak acara adat, la'èn nibaknyan na nyang meurupa lagèe leumo teungoh ji éh, ngon na batèe gunong nyang lagèe peulamin ureuëng meukawèn.

Guha Tujôh kayém geujak saweuë lé ureuëng gampông disinan ngon ureuëng dari luwa da'irah nyan. Ureuëng gampông biasa jih geujak u Guha Tujôh keu geujak cok 'eumpung cicém walèt, salang masyarakat luwa biasajih geujak keunan keu geujak meuramiën. Lam gabuëk Acèh padum-padum thôn nyang ka u likôt hana soe beurani jak keunan meuseubab guha nyan na bek teumpat nyang jeu'ôh ngon rumoh ureuëng.

La'én nibak jeuet keu rumoh bagi 'cicém walèt nyang geuthèe meuhai yum 'eumpung jih, guha tujôh nyan jeuet keu teumpat nyang bak ladôm ureuëng nyang patèh keu teumpat nyang keuramat. Meuseubab ngon nyan nakeuh cit ureuëng nyang geujak u guha tujôh khusuh keu geujak mita èleumèe spiritual meunurôt keuyakinan maséng-maséng. Nibak rupa peumandangan alam nyang na di Guha Tujôh, leubéh jroh keuh ta jak keunan keu ta jak kalon peumandangang alam mantong ngon jeuet keu ta pujoë ngon meu syukô ateuëh peueneujeuët Po di ateuëh muka bumoë nyoe.