Safawi

Nibak Wikipedia
Peuta keurajeuën Safawi

Wangsa Safawiyah atawa Safawi (Bahsa Parsi: سلسلهٔ صفويان‎; bahsa Azèrbaijan: صفویلر) nakeuh saboh wangsa nyang that peunténg lam tarèh Iran. Wangsa nyoë nakeuh wangsa nyang puga keurajeuën Syi'ah nyang paléng rayêk nibak masa lheuëh runtôh keurajeuën Wangsa Fatimiyyah di nanggroë Meusé.[1][2][3][4] Lé wangsa Safawi nyan Syi'ah jiangkè jeuët keu agama raseumi lam keurajeuën nyan,[5] sampoë meuhat ngon nyan keuh jeut geukheun nyan seubagoëh saboh hai nyang that peunténg cit lam tarèh ummat Islam.


Mula phôn Wangsa Safawiyyah jimat kuasa nakeuh nibak thôn 1501 sampoë 'an thôn 1722 (na jibeudoh lom keulayi lam masa hana trép nibak thôn 1729 sampoë 'an thôn 1736). Nibak masa puncak jaya wangsa nyan, wilayah Safawiyyah nakeuh ban sigom wilayah Iran, Azerbaijan, Armenia, ngon Irak, Georgia, Afghanistan, Kaukasus, dan ladôm Pakistan, Turkmènistan ngon Turki. Safawiyyah nyan geukheun cit seubagoë saboh nanggroë meusiu Islam nyang laén Wangsa Qajar ngon wangsa Pahlèvi.

Bah that pih wangsa nyan ka runtôh nibak thôn 1736, wangsa nyan jikeubah pusaka rayëuk that keu seubab meubeudoh bangsa Parsi seubagoë saboh bansa hayeuë lam bhah peutheun ekonomi antara timu ngon barat, jeut keu seubab meuceuhu nanggroe Iran nibak uroë nyoë seubagoë bansa nyang that meusaneut lam puliték ngon peumerintah, meunan cit keuneubah rayeuëk wangsa Safawi lam bhah peuneudong ngon seni budaya nyang lagak lagoina, jeuët takheun ngon seubab Safawi nyan cit Syiah ka na ban sigom Iran ngon wilayah-wilayah laén nibak silingka nyan.

Nè Wangsa Safawi nyan nakeuh teuka nibak Ureuëng Kurdi di Irak nyang bak saboh masa neuwèh dari nanggroë Kurdistan u nanggroë Ardabil nyang nibak uroë nyoë jitamong lam wilayah Azerbaijan.[6]

Nè seunurat[peusaneut | peusaneut asai]

  1. ^ Helen Chapin Metz. Iran, a Country study. 1989. University of Michigan, hal. 313.
  2. ^ Emory C. Bogle. Islam: Origin and Belief. University of Texas Press. 1989, hal. 145.
  3. ^ Stanford Jay Shaw. History of the Ottoman Empire. Cambridge University Press. 1977, p. 77.
  4. ^ Andrew J. Newman, Safavid Iran: Rebirth of a Persian Empire, IB Tauris (March 30, 2006).
  5. ^ RM Savory, Safavids, Encyclopedia of Islam, 2nd ed.
  6. ^ https://www.encyclopedia.com/religion/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/empires-safavid-and-qajar