Basa Acèh

Nibak Wikipedia
Revisi per 12 Buleuen Duwa 2018 14.51 lé Rachmat04 (marit | peuneugöt) (peusaneut)
Bahsa Acèh
Geunguy di Indonesia
Da'irah Aceh
Jumulah peunutô 3.500.000 (2000)[1]  (hana meujan)
Peureudèë bahsa
Austronesia
  • Melayu-Polinesia (MP)
    • MP Inti
      • Melayu-Sumbawa
        • Chamic
          • Bahsa Acèh
Kode-kode bahsa
ISO 639-3 ace
Dapeuta bahsa
 
 
Beureukaih:Kamuih Bahsa Acèh - Indônèsia.jpg
Kamuih bahsa Acèh

Bahsa Acèh, nakeuh saboh bahsa nyang geunguy lé leubèh ramè masyarakat di Acèh, keucuali padum-padum boh da'irah, lagèë Acèh Tamiang, Bener Meriah, Acèh Teungoh, Gayo Lues, Acèh Teunggara, Acèh Singkil ngön Simeuluë.[2]

Bahsa Acèh nyoë hana nyang beutoi-beutoi teupeuë pakri awayjih ngon pat nèjih. Teuma nibak nyan, linguis (ureuëng nyang geumeurunoë nè bahsa) Acèh that nit. Bah pih meunan, jinoë ka na cit hasé ureuëng geuteuliti pasay bahsa Aceh nyoë, padum boh tèori geukheun nè bahsa Acèh nakeuh nibak tanoh Champa nyang taturi deungon Vietnam teungoh ngon tunong jinoë. Geupeuna tèori nyan sabab struktur bahsa Cham nyang paléng meuhi ngon bahsa Aceh bah pih ka trép that meupisah nibak maséng bahsa nyan. Nibak nyan, ahli-ahli bahsa Austronesia jinoë geupeutamong bahsa Acèh lam cabeuëng bahsa Acèh-Chamic nyang nakeuh cabeuëng di bahsa Malayo-Polynèsia Inti nyang nakeuh cabeuëng cit di rumpun bahsa Malayo-Polynèsia nyang nakeuh cabeuëng cit di rumpun bahsa Austronèsia. Nibak nyan, rumpun bahsa Acèh-Chamic na meuhubông cit ubé 70% kira jih ngon bahsa Moken nyang geumarit le sukèë Moken nyang tinggai di pulo-pulo panté timu la'ot Andaman di Thailand ngon pulo-pulo Mergui di ujông tunong Myanmar.

Lugat

Beureukaih:Beunalék Bahsa Kureu'an u Bahsa Acèh.jpg
Kureu'an teujeumah lam bahsa Acèh

La'én dairah atawa wilayah, meula'én cit lugat bahsa Acèh. Lagèë lugat bahsa Acèh di Acèh Rayek meubida ngön lugat nyang na di Pidië atawa di Acèh Jeumpa, meunankeuh miseujih. Teuma bahsa Acèh nyang standart nakeuh bahsa nyang na geu marit atawa geu meututô lé masyarakat di dairah Acèh Utara. Meubida bahsa teuntè jeuët keu bida meuphôm. Miseuë tutô 'Barôh', lam ladôm dairah Acèh Rayeuk areuti jih miyeup (bahsa Èndônèsiya; bawah), tapi meunyoë di dairah Pidië 'Barôh' meukuseud jih lawan tunong (bahsa Èndônèsiya; selatan). Meunan umpama.

Na ladôm dairah nyang meu bida laku tutô ret ta kalon cara tutô, na nyang baca harah R (Èr) deungon jeulah, na cit nyang lagè meujampu antara harah G ngon R. Miseuë jih tutô Baroë, na nyang kheuën Baroë, na chit nyang peugah Baghroë lagè nyang na ladôm di dairah Idi, Peureulak, Garôt Pidië atawa dairah la'én.

Sastra

Bahsa Acèh nyoë na cit geumeututô lam beuntuk sya'é, pantôn, Hikayat atawa calitra. Hadih Maja nakeuh saboh beuntuk pantôn nasihat, asoëjih teuntang peukara-peukara haba peuingat nyang meunyangkôt hay siuroë-uroë.

Alphabet

Vokal

A 'A E 'E È É Ë I 'I O 'O Ö Ô U 'U
Diftong
EU EUË 'UË

Konsonan

B C D G H J K L M N P R S T W Y
Diftong
Bh Bl Br
Ch Cr
Dh Dr
Gh Gl Gr
Jh Jl Jr
Kh Kl Kr
lh
Mb Mp
Nc Nd Ng
Nj Ny
Ph Pl Pr
Rh
Sh Sr
Th Tr
Tritong
  • Ndr
  • Ngg
  • Nyh

Ne

  1. ^ "Aceh". Diakses tanggal September 22, 2015.  Teks " Ethnologue " akan diabaikan (bantuan)
  2. ^ "::Nanggroe Aceh Darussalam::". Diakses tanggal September 22, 2015. 

Eu Cit

Neubeuët lom nibak

Peunawôt luwa